Een van de duizenden online berichten gepost op Host a Sister, een gratis accommodatieplatform:
“#Ukraine We willen helpen!!
Waar? Een kleine stad in Duitsland.
Wanneer? Vanaf nu zo lang als je nodig hebt.
Wat? Gratis gastenkamer in ons huis met tuin. Ook voedsel, kleding, medische zorg en meer indien nodig. Dierenvrienden zijn ook welkom. We kunnen je ophalen van een station of vliegveld.”
Terwijl de oorlog in Oekraïne woedt, flikkert een eindeloze stroom gruwelijke beelden over onze schermen. Maar ga naar online platforms zoals Host a Sister, Ukraine Take Shelter, Host 4 Ukraine, RefugeBooking of vele andere kleine, lokale platforms, en je zult een heel ander soort vluchtelingengerelateerde inhoud tegenkomen: aanbiedingen van mensen over de hele wereld om degenen te helpen die zijn ontworteld en ontheemd.
De uitstorting van vrijgevigheid, vriendelijkheid en mededogen is bijna net zo onverwacht als de oorlog. Toen de Ierse overheid een website opzette voor mensen om onderdak te bieden aan Oekraïense vluchtelingen, meldden zoveel hosts zich aan op de eerste dag dat de website crashte.
“Oorlog haalt het slechtste en het beste in mensen naar boven”, zegt Lynda Elliott, de oprichter van het Refugee Buddy Network.
Rashvinda Kaur, een fervent reiziger en eigenaar van een kinderdagverblijf in New Orleans, begon Host a Sister in 2019 nadat ze had gelezen over vrouwelijke couchsurfers die te maken hebben met seksuele intimidatie. Het online hostingplatform verbindt vrouwen die op zoek zijn naar vriendschappen en een veilige plek om te crashen.
In tegenstelling tot betaalde sites zoals Airbnb, zijn alle accommodaties op Host a Sister gratis – zelfs ruilhandel wordt afgekeurd.
Op de lanceringsdag kreeg Host a Sister 2.000 verzoeken om lid te worden, en nu is het netwerk bijna een kwart miljoen vrouwen sterk.
“Het had gewoon een leuk ding moeten zijn, maar het is geëvolueerd naar zoveel meer”, zegt Kaur via Zoom tijdens haar lunchpauze in de kinderopvang. “Vrouwen die vrouwen helpen.”
Tot twee weken geleden was de site vooral gevuld met afbeeldingen van mooie pensions in Italië, futons in Berlijn en vrolijke foto’s van reizigers die hun nieuw ontdekte vriendschappen vierden.
Binnen enkele uren na de Russische invasie begon echter een golf van aanbiedingen de site te vullen: “We hebben ruimte voor een moeder en twee kinderen.” “Groot huis, grote harten.”
De meeste foto’s van guesthouses en futons zijn hashtagged #Ukraine.
“We hebben 48 uur niet geslapen”, zegt Kaur over de eerste dagen na de invasie. (De site wordt volledig door vrijwilligers gerund.) “Ik was zo bang dat ik een bericht van iemand in nood zou missen.”
Veel vluchtelingen landen in buurlanden, vooral Polen, waar al een miljoen Oekraïners woonden voordat Poetin de oorlog verklaarde aan hun land. Maar potentiële gastheren klokken in van Madrid tot Berlijn, Italiaanse gehuchten en kleine dorpjes in het zuiden van Frankrijk.
Boeren in Alabama, moeders in Connecticut en tandartsen in Sydney hebben allemaal aanbiedingen van gratis accommodatie gepost, soms inclusief genereuze hulp bij reistarieven.
“Als je een internationale luchthaven kunt bereiken”, luidt een bericht, “kunnen we een vliegticket naar Texas betalen.”
Waar Oekraïense vluchtelingen daadwerkelijk terechtkomen, hangt af van het beleid van individuele landen. Tot nu toe nemen een aantal westerse landen maatregelen om hen toe te laten.
De EU beroept zich op een ongekende weinig bekende noodverordening die Oekraïners het recht geeft om onmiddellijk gedurende ten minste drie jaar in de EU te blijven en te werken.
In de VS kondigde de regering-Biden aan dat de ongeveer 34.000 Oekraïners die voor maart in de VS zijn aangekomen, een tijdelijke beschermde status kunnen aanvragen, zodat ze daar legaal kunnen werken en wonen.
De VS hebben ook aangegeven dat, hoewel het verwacht dat de meeste Oekraïense vluchtelingen dicht bij huis in Europa zullen blijven, het openstaat voor uitbreiding van het aantal dat in de VS is toegestaan buiten de huidige limieten.
Aanverwant: Good Good Good heeft een lijst samengesteld met de beste organisaties die vluchtelingen in alle vijftig Amerikaanse staten ondersteunen. Zoek een non-profitorganisatie om bij u in de buurt te ondersteunen.
Het hosten van een zuster is vooral waardevol omdat volwassen mannen grotendeels in Oekraïne zijn gebleven om hun land te helpen verdedigen, waardoor vluchtende vrouwen kwetsbaar zijn voor mensenhandel. Steeds vaker komen zelfs kinderen en tieners alleen over de grens.
De beheerders van Host a Sister erkennen de kwetsbaarheid van de vluchtelingen en hebben opmerkingen over alle Berichten in Oekraïne uitgeschakeld en het delen van locatiedetai ontmoedigd.Ls.
Kaur zelf heeft bedreigingen ontvangen en activiteit opgemerkt die wijst op Russische trollen en bots, dus vraagt iedereen om te communiceren via een privé-messenger en zich te onthouden van het delen van screenshots.
Niettemin spreken bedankbriefjes over het succes van de onderneming. “Mijn zus is nu in de veilige handen van een mede-geweldige zuster in Slowakije”, luidt het voor een zus die naar een gastheer werd gestuurd en op de Instagram-feed van host a sister werd geplaatst. “God zegene jullie allemaal en moge jullie allemaal nooit tekort komen.”
Andere gasthostingsites zijn speciaal ontstaan als reactie op de crisis.
Op Host 4 Ukraine, een initiatief van Churchpool, een sociale media-app voor parochies, maar zonder religieuze verplichtingen, kunnen mensen van elke nationaliteit en geslacht accommodatie bieden aan degenen die het conflict ontvluchten.
Het platform is gepromoot door de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen als een waardevol instrument voor Oekraïense vluchtelingen die onderdak zoeken.
Het Refugee Buddy Network is een andere weinig bekende grassroots organisatie die al jaren actief is. Het wordt voornamelijk aangedreven door vluchtelingen zelf, die het gebruiken om informatie en advies uit te wisselen: leads over mogelijke accommodaties en banen, tips over hoe te navigeren door de onbekende systemen van bestemmingslanden, en algemene kennis van middelen die van nut kunnen zijn voor iemand op doorreis.
“We helpen de minderheden”, zegt oprichter Lynda Elliott, “de mensen zonder stem.”
Als voorbeelden noemt ze een Oekraïense vrouw die getrouwd is met een Jemeniet en momenteel vastzit aan de Oekraïense grens, of de grote groep Afghanen die zich in Oekraïne vestigden en nu naar het einde van de lijn worden geduwd.
“We zien bruine en zwarte mensen die niet in bussen en treinen mogen”, merkte Elliott op. “Er is een anderisme dat zo diepgeworteld is.”
Ze maakt een belangrijk punt: terwijl vluchtelingen uit Oekraïne worden verwelkomd met chocolaatjes en bloemen, worden vluchtelingen uit Irak of Syrië nog steeds geblokkeerd aan de grenzen in sommige van dezelfde landen, vooral in Polen.
“Ik zie bergen donaties naar stortplaatsen aan de Poolse grens gaan, terwijl ik wanhopig op zoek ben naar middelen voor een Syrisch gezin dat vastzit aan de grens onder een zeil met een ondervoede baby die ze niet kunnen voeden.”
Elliott startte het platform in 2016. Ze was een bedrijfsadviseur die op dat moment in Londen woonde en had geen achtergrond in het helpen van vluchtelingen. Ze was gewoon ontroerd door de benarde situatie van de mensen die ze in het nieuws zag, vooral uit Syrië, Afghanistan en Somalië.
“Ik zag de beelden uit de oorlog en dacht, ergens daar woont een vrouw zoals ik, met dezelfde dromen en hoop die ik heb.”
Zonder budget of non-profitstatus groeide het Refugee Buddy Network snel uit tot meer dan 5.700 leden.
Het is precies wat de naam zegt: een netwerk waar vluchtelingen of hun vrienden kunnen posten wat ze nodig hebben – oogchirurgie, werk, een veilige plek om te verblijven, persoonlijke zoekopdrachten naar gescheiden familieleden – en anderen kunnen bieden wat ze kunnen bieden. Soms is het geld, meestal kleine bedragen; vaker is het praktisch advies.
Vaak heeft de poster binnen een dag gevonden wat ze zoeken. Er waren al veel Facebookgroepen toen Elliott de hare begon. “Maar in veel groepen betuigden mensen gewoon hun medeleven”, zegt ze. “Wat we doen is vluchtelingen een maatje vinden. Wat we het meest horen van vluchtelingen is: ‘Ik voel me onzichtbaar, geïsoleerd. Ik ben vergeten.'”
Het onbureaucratische karakter van deze grassroots-inspanningen leidt tot een beetje chaos en af en toe fouten. “Ooit stuurde ik een klein bedrag naar een man die als dakloos postte, maar dat eigenlijk niet was”, zegt Eliott lachend. Maar voor haar wegen de vele succesverhalen op tegen de misstappen.
Om dit soort fouten te beperken, werkt Elliott waar mogelijk samen met lokale groepen, maar haar uitgestrekte, gedecentraliseerde netwerk heeft het voordeel dat het overal en overal is, een goede pasvorm voor vluchtelingen die vaak onderweg zijn.
Terwijl de wereld zijn armen opengooit voor de ontwrichte bevolking die oekraïne uitstroomt, benadrukt Elliott de overeenkomsten die inherent zijn aan de benarde situatie van alle vluchtelingen, waar ze ook vandaan komen.
“Het is een intense week geweest. Het was geweldig om de aanbiedingen van steun voor Oekraïners van over de hele wereld te zien binnenkomen. Niet alleen overheden, maar normale mensen overal ter wereld die accommodatie, financiële hulp, psychologische ondersteuning, vervoer en meer bieden,” zegt ze.
“Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat terwijl de media en mensen over de hele wereld lasergericht zijn op deze meest recente oorlog, er andere mensen zijn.e die de afgelopen tien jaar oorlogen in hun land zijn ontvlucht, die onzichtbaar en vergeten lijken te zijn geworden. Ik heb berichten gelezen van oorlogsvluchtelingen met de vraag waarom landen die hun deuren voor hen en hun kinderen hebben gesloten, nu hun grenzen openen voor anderen. Het is zo triest. Laten we ons concentreren op alle de mensen die geen stem hebben.”
Dit verhaal is onderdeel van de SoJo Exchange van de Oplossingen Journalistiek Netwerk, een non-profitorganisatie die zich toelegt op rigoureuze rapportage over reacties op sociale problemen. Het werd oorspronkelijk gepubliceerd door Redenen om vrolijk te zijn.
Misschien vind je dit ook interessant: Maak kennis met de organisaties die woningen in Oekraïne herbouwen
