De term “toxische positiviteit” heeft de laatste tijd veel aandacht gekregen. Als we uit de “positiviteitsbeweging” komen, beginnen we te erkennen dat gelukkig zijn een goede zaak is, kan het te veel benadrukken van het belang van een positieve houding averechts werken, ironisch genoeg leidend tot meer ongeluk.
Ja, onderzoek toont aan dat gelukkigere mensen de neiging hebben om langer te leven, gezonder te zijn en te genieten van een succesvoller leven. En “zeer gelukkige mensen” hebben meer van deze voordelen ten opzichte van alleen gemiddeld gelukkige mensen. Maar op bepaalde manieren nagestreefd, kan geluk of positiviteit giftig worden.
Ons onderzoek, gepubliceerd in The Journal of Positive Psychology en waarbij bijna 500 mensen betrokken waren, werd geïnspireerd door deze schijnbaar inconsistente bevindingen – het nastreven van geluk kan zowel goed als slecht zijn voor ons welzijn. We wilden een belangrijk ingrediënt ontdekken dat positiviteit giftig maakt.
Misschien vind je dit ook interessant: Beste toxische positiviteitscitaten
Het beste verwachten, je slechter voelen
Sommige studies hebben aangetoond dat wanneer mensen een hoge waarde hechten aan hun eigen geluk, dit kan leiden tot minder geluk, vooral in contexten waar ze het meest verwachten dat ze zich gelukkig voelen.
Deze neiging om geluk te verwachten en je vervolgens teleurgesteld te voelen of jezelf de schuld te geven dat je je niet gelukkig genoeg voelt, is in verband gebracht met grotere depressieve symptomen en tekorten in welzijn.
Zoals de regel naar een cartoon van Randy Glasbergen met een patiënt die zijn psycholoog bekent, het zegt:
Ik ben heel erg blij. Maar ik wil heel, heel, heel gelukkig zijn, en daarom ben ik ellendig.
Onderzoekers hebben echter ook waargenomen dat wanneer mensen prioriteit geven aan gedrag dat de kans op hun toekomstige geluk maximaliseert – in plaats van te proberen hun geluksniveaus “in het moment” direct te verhogen – ze hebben meer kans om verbeteringen (in plaats van tekorten) in hun welzijnsniveaus te ervaren.
Dit kan betekenen dat je deelneemt aan activiteiten die een gevoel van prestatie of doel bieden, zoals vrijwilligerswerk of het voltooien van moeilijke taken, of het opbouwen van dagelijkse routines die het welzijn ondersteunen.
Dit werk suggereert dat het indirect nastreven van geluk, in plaats van het de belangrijkste focus te maken, onze zoektocht naar positiviteit zou kunnen veranderen van giftig naar tonicum.
Geluk waarderen versus prioriteit geven aan positiviteit
We wilden weten wat het was om van geluk een centraal doel te maken dat averechts werkt.
Om een beter begrip te krijgen, hebben we deze twee benaderingen voor het vinden van geluk gemeten: het waarderen van geluk versus het prioriteren van positiviteit.
Mensen die geluk waardeerden, waren het eens met uitspraken als “Ik maak me zorgen over mijn geluk, zelfs als ik me gelukkig voel” of “Als ik me niet gelukkig voel, is er misschien iets mis met mij”.
Mensen die prioriteit gaven aan positiviteit waren het eens met uitspraken als “Ik structureer mijn dag om mijn geluk te maximaliseren” of “Ik zoek en koester mijn positieve emoties”.
We hebben ook een maat opgenomen van de mate waarin mensen zich ongemakkelijk voelen bij hun negatieve emotionele ervaringen. Om dit te doen, vroegen we om reacties op uitspraken als: “Ik zie mezelf als falend in het leven wanneer ik me depressief of angstig voel” of “Ik vind mezelf minder leuk als ik me depressief of angstig voel”.
Mensen die verwachtten zich gelukkig te voelen (hoog scoren op het waarderen van geluk), hadden ook de neiging om hun negatieve emotionele toestanden te zien als een teken van falen in het leven en misten acceptatie van deze emotionele ervaringen. Dit ongemak met negatieve emoties verklaarde gedeeltelijk waarom ze lagere niveaus van welzijn hadden.
Aan de andere kant zagen mensen die indirect geluk nastreefden (hoog scoren op het prioriteren van positiviteit), hun negatieve emotionele toestanden niet op deze manier. Ze accepteerden meer lage gevoelens en zagen ze niet als een teken dat ze faalden in het leven.
Wat dit laat zien, is dat wanneer mensen geloven dat ze de hele tijd een hoog niveau van positiviteit of geluk moeten behouden om hun leven de moeite waard te maken, of om door anderen te worden gewaardeerd, ze slecht reageren op hun negatieve emoties. Ze worstelen met deze gevoelens of proberen ze te vermijden, in plaats van ze te accepteren als een normaal onderdeel van het leven.
Het nastreven van geluk leidt indirect niet tot dezelfde reactie. Je down of gestrest voelen is niet in strijd met het vinden van geluk.
Wat maakt positiviteit giftig?
Het lijkt er dus op dat het belangrijkste ingrediënt in toxische positiviteit toch niet positiviteit zelf is. Het is eerder hoe de houding van een persoon ten opzichte van geluk ertoe leidt dat ze reageren op negatieve ervaringen in het leven.
Het vooruitzicht van het ervaren van pijn, falen, verlies of teleurstelling in het leven is onvermijdelijk. Er zijn momenten dat we ons depressief, angstig, angstig of eenzaam zullen voelen. Dat is een feit. Het gaat erom hoe we reageren op deze ervaringen. Leunen we in hen en accepteren we ze voor wat ze zijn, of proberen we ze te vermijden en eraan te ontsnappen?
Als we ernaar streven om de hele tijd gelukkig te zijn, kunnen we het gevoel hebben dat moeilijke tijden ons doel onderbreken. Maar als we gewoon een prioriteit geven aan positiviteit, zijn we minder bezorgd over deze gevoelens – we zien ze als een ingrediënt in het goede leven en onderdeel van de algehele reis.
In plaats van altijd te proberen “een frons op zijn kop te zetten”, zijn we meer bereid om met onze lage of ongemakkelijke emoties te zitten en te begrijpen dat dit ons op de lange termijn gelukkig zal maken.
Leren reageren in plaats van reageren op deze emoties is een belangrijke enabler van ons geluk.
Onze reactie op ongemak is vaak om weg te komen en de pijn te verminderen. Dit kan betekenen dat we ineffectieve emotieregulatiestrategieën gebruiken, zoals het vermijden of onderdrukken van onaangename gevoelens.
Als we dat doen, slagen we er niet in om ons bezig te houden met de inzichten die onaangename ervaringen met zich meebrengen. Goed reageren op deze ervaringen betekent “ongemakkelijk” worden – comfortabel zijn met ons ongemak. Dan kunnen we bereid zijn om te voelen wat we voelen en nieuwsgierig worden naar waarom die gevoelens er zijn. Door deze reactie te nemen, kunnen we ons begrip vergroten, onze keuzes zien en betere beslissingen nemen.
Zoals het gezegde luidt: “Pijn is onvermijdelijk. Lijden is optioneel”.
